W grudniu 2020 r. Komisja Europejska przedstawiła projekty dwóch rozporządzeń:
• Digital Services Act (DSA) – akt prawny o usługach cyfrowych,
• Digital Markets Act (DMA) – akt prawny o rynkach cyfrowych.
Oba projekty mają zgodnie ze stanowiskiem Komisji dwa wspólne cele, a są to:
1. stworzenie bezpieczniejszej przestrzeni cyfrowej, w której chronione są prawa podstawowe wszystkich użytkowników usług cyfrowych;
2. ustanowienie równych warunków działania w celu wspierania innowacji, wzrostu i konkurencyjności, zarówno na jednolitym rynku europejskim, jak i na świecie.
1. Akt prawny o usługach cyfrowych – wprowadza nowe przepisy, a przede wszystkim nowe obowiązki dla dostawców niektórych usług społeczeństwa informacyjnego*.
W szczególności jednak rozporządzenie będzie odnosić się do dostawców usług pośrednich, którzy zostali podzieleni w zależności od roli, rozmiaru i swojego wpływu w ramach usług cyfrowych. Założenie jest proste – im większy, znaczący podmiot, tym większe ma obowiązki. Część obowiązków pozostaje jednak wspólna dla wszystkich.
2. Akt prawny o rynkach cyfrowych – wprowadza przepisy mające na celu zapewnienie w całej Unii konkurencyjnej i uczciwej gospodarki cyfrowej. Przede wszystkim Unia klasyfikuje niektóre duże platformy internetowe jako strażników dostępu* na rynkach cyfrowych.
W szczególności dostawcę podstawowych usług platformowych wyznacza się na strażnika, jeżeli spełnia poniższe kryteria (art. 3 ust. 1):
a) wywiera znaczący wpływ na rynek wewnętrzny;
b) świadczy podstawową usługę platformową pełniącą funkcję ważnego punktu dostępu, za pośrednictwem którego użytkownicy biznesowi mogą dotrzeć do użytkowników końcowych; oraz
c) osiągnął ugruntowaną i trwałą pozycję w zakresie prowadzonej działalności lub można z dużym prawdopodobieństwem przewidzieć, że osiągnie taką pozycję w niedalekiej przyszłości.
Ponieważ znaczenie takich dużych platform jest niejednokrotnie bardzo silne, to istnieje ryzyko, iż będą stosować oni nieuczciwe praktyki wobec użytkowników biznesowych i klientów. Celem Unii jest zapewnienie, aby rynki charakteryzujące się istnieniem dużych platform o znaczących skutkach sieciowych, działających jako strażnicy dostępu, pozostały uczciwe i możliwe do zdobycia dla innowatorów, przedsiębiorstw i nowych podmiotów wchodzących na rynek (uzasadnienie projektu).